De Wet kwaliteitsborging (Wkb) voor het bouwen

illbruck / 02 mei 2024

De Omgevingswet – en daarmee ook de Wet kwaliteitsborging (Wkb) – wordt niet op 1 januari ingevoerd, maar is opnieuw uitgesteld naar 1 juli 2023. Wkb treedt vanaf dat moment stapsgewijs in werking. De belangrijkste wijzigingen: aannemers krijgen te maken met meer verantwoordelijkheden en er wordt een private kwaliteitsborger betrokken bij het bouwproces. Met de wet wil de overheid de kwaliteit van de uitgevoerde werkzaamheden, en het naleven van afspraken die tussen de opdrachtgever en aannemende partij zijn gemaakt, beter beschermen. 

Het doel van Wkb

Het doel is het zoveel mogelijk voorkomen van gebreken of bouwfouten tijdens bouwprojecten. Dit geldt zowel voor nieuwbouw als renovatie en verbouw. Denk hierbij aan gebreken als: fouten in de constructie, onvoldoende isolatie en brandonveilige situaties. Bijkomend voordeel hiervan is dat bouwbedrijven minder kosten maken voor het herstellen van deze fouten. Tot slot wordt het werk van onafhankelijke kwaliteitscontroleurs makkelijker gemaakt. Bouwers voeren immers zelf meer (tussentijdse) controles uit.

Wkb: wat verandert er?

Met de komst van Wkb zullen er verschillende zaken veranderen. De belangrijkste veranderingen zijn:

  • Een aannemer is verantwoordelijk voor de gevolgen van alle gebreken in de bouw die hij heeft veroorzaakt. Indien er sprake is van een gebrek, kan de opdrachtgever de aannemer dwingen om dit gebrek te herstellen. Dit geldt ook wanneer deze fouten pas na oplevering worden ontdekt, tenzij deze gebreken niet aan de aannemer zijn toe te rekenen. De bewijslast hiervoor ligt bij de aannemer.
  • Onafhankelijke kwaliteitsborgers gaan gedurende het bouwproces controleren of een gebouw voldoet aan de wettelijke technische eisen.
  • Klanten kunnen 5% van het bouwbedrag (aanneemsom) parkeren bij een notaris. Nu gaat dit bedrag automatisch naar de aannemer wanneer een gebouw klaar is. Vanaf de inwerkingtreding keert de notaris het geld aan de aannemer pas uit nadat de klant aangeeft dat alle gebreken zijn verholpen.
  • De aannemer moet de klant laten weten of en hoe hij zich heeft verzekerd tegen faillissement en risico’s op schade en gebreken.
  • Indien de onafhankelijke kwaliteitsborger of gemeente een probleem constateert, kán de gemeente de bouw volledig stilleggen.

Wat doet een kwaliteitsborger?

Onder de Wkb verschuift de technische kwaliteitsborging van gemeenten naar private partijen: de private kwaliteitsborging bouw. Deze private kwaliteitsborging bouw zal deels worden uitgevoerd door private kwaliteitsborgers. De complete plantoetsing en het toezicht op de bouwplaats zal door deze kwaliteitsborgers worden gedaan.

Een kwaliteitsborger:

  • Voert een risicobeoordeling uit, c.q. stelt vast (voor de start van de bouw)
  • Stelt een borgingsplan op, c.q. stelt vast
  • Toetst het bouwplan aan de bouwvoorschriften
  • Houdt toezicht op basis van het borgingsplan
  • Rapporteert (gelijktijdig) aan alle betrokken partijen, zowel wat er wel als wat er niet goed gaat
  • Verstrekt verklaring 'van geen bezwaar' 
  • Is op geen enkele wijze betrokken bij het bouwwerk!

Wkb-opleverdossier (het consumentendossier)

Vanaf de inwerkingtreding dienen aannemers hun opdrachtgevers, met name particuliere opdrachtgevers, beter te informeren over hetgeen zij hebben gebouwd door middel van een opleverdossier. De inhoud van dit opleverdossier kan eventueel contractueel worden afgesproken. Dit opleverdossier wordt ook wel het consumentendossier genoemd, maar deze naam is verwarrend. Ook bij zakelijke opdrachtgevers dient namelijk een opleverdossier te worden overhandigd.

Dit opleverdossier bevat gegevens die volledig inzicht geven in de nakoming van de overeenkomst door de aannemer en de uitgevoerde werkzaamheden. Daarbij verplicht de nieuwe wet de aannemer om bij de gereedmelding voor de oplevering een opleverdossier te verstrekken met hierin gegevens en bescheiden die de opdrachtgever volledig inzicht geven in de nakoming van de gesloten overeenkomst. Wat in ieder geval opgenomen dient te worden:

  • Bewijs dat de werkzaamheden daadwerkelijk zijn uitgevoerd. Denk hierbij aan foto’s voor, tijdens en na uitvoering van werkzaamheden.
  • Bewijs welke materialen zijn gebruikt inclusief tekst en uitleg hoe deze zijn verwerkt. Refereer hierbij aan de verwerkingsvoorschriften.
  • Alle wijzigingen ten opzichte van de getekende overeenkomst moeten schriftelijk zijn vastgelegd en zijn (indien van toepassing) af te lezen van revisietekeningen.
  • Tekeningen en berekeningen die horen bij het tot stand gebrachte bouwwerk en de bijbehorende installaties. Daarbij dient een beschrijving van de toegepaste materialen, installaties en gebruiksfuncties van het gebouw aangeleverd te worden.
  • Gegevens en bescheiden die nodig zijn voor het gebruik en onderhoud van het gebouw.

Handige Wkb-checklist voor bouwkundige brandveiligheid

Als fabrikant en partner zorgt Tremco CPG Nederland er graag voor dat er kan worden aangetoond dat er volgens deze voorschriften is gewerkt en dat niets over het hoofd wordt gezien. Ben jij al(vast) klaar voor Wkb? Download hier de handige Nullifire Wkb-checklist voor de perfecte luchtdichte afwerking of vraag ernaar bij uw Tremco CPG contactpersoon! Tevens bieden wij een Nullifire Wkb-checklist voor bouwkundige brandbeveiliging. Neem ook hiervoor contact met ons op.

In gesprek met een Nullifire-specialist, of één van onze bouwexperts?

Contact

Vul het contactformulier in of neem direct contact op met jouw contactpersoon bij Tremco CPG; de organisatie achter Nullifire.

Contact

Ontdek onze andere kennisartikelen voor meer informatie of neem contact op bij vragen.